Görünüs: Gösterisleriyle akvaryum baliklarinin krali sayilan diskuslar disk seklindedirler. Vücutlarindaki gözle kuyruk arasindaki 9 adet koyu renkli dikey çizginin yaninda mavi, kirmizi veya yesil olabilen dalgali desenleri vardir. Seçici üretim yöntemleriyle çesitli biçim ve renklerde irklar türetilmistir.
Cinsiyet ayrimi: Cinsiyetler arasinda belirgin bir görünüs farki yoktur. En kolayi üreme dönemlerinde ortaya çikan üreme tüplerini gözlemektir. Erkegin sperm tüpü ince ve sivri uçlu, disinin yumurtlama tüpü ise kalin ve yuvarlak uçludur. Erkeklerin kafalarindaki ve yüzgeçlerindeki mavi desenlerin disilere göre daha belirgin oldugu söylenir.
Beslenme: Saglikli gelisme için çok yönlü beslenme sarttir. Diskuslar için hazirlanmis özel kuru yemlerin yaninda mutlaka canli yemler de verilmelidir. En saglikli canli yem yavru ve yetiskin tatli su karidesleridir(artemia). Evde üretilmis beyaz kurtlar da verilebilir. Tubifex kurtlari kesinlikle verilmemelidir; çogunlukla kirli ortamlardan elde edildikleri için hastalik tasima riskleri yüksektir. Kiyilmis solucan, karides, midye, yengeç ve morina baligi eti de verilebilir. Bazi disk baligi yetistiricileri ince kiyilmis sigir kalbi veya cigerine birkaç malzeme daha ekleyerek ve vitamin katkisi yaparak baliklarina verirler.
Üreme: Diskuslar rastgele çiflesmezler; kendi eslerini kendileri seçerler. Çiftlerin kendiliginden olusabilmesi için en uygun yöntem genç diskuslari en az 8'lik bir grup halinde en az 400 litrelik büyük bir akvaryumda beslemektir. Zamanla olusan çiftlerin sürekli beraber dolastiklari, yanlarina yaklasan diger baliklari kovduklari görülür. Yumurtlamak üzere agizlari ve karinlariyla sürtünerek bir echinodorus yapragini veya herhangi bir dik yüzeyi temizlemeye baslarlar. Bu arada kafalariyla titreme hareketleri yaparlar. Çiftin renginde bir koyulasma göze çarpar. Kuyruk tarafindaki son dört dikine çizgi açikça görülür hale gelir.
Üretim için örnek olarak 60cm x 50cm x 50cm ölçülerinde bir akvaryum uygundur. Filtre olarak hava motoruna bagli genisçe bir sünger filtre uygundur. Zamanla sünger filtrenin yüzeyinde olusan rotiferler yavru diskuslarin beslenmelerine katkida bulunurlar. Üretim akvaryumunun suyu son derece yumusak (0°-1° GH) ve asitik (pH 5,0 - 5,5) olmalidir. Bu niteliklerdeki suyu hazirlayabilmek için bir ozmoz aleti (saf su elde etmek için) ve turba filtre malzemesi (Torf) kullanilabilir. En uygun sicaklik 29°-31°C arasidir. Çok temiz tutulmasi gereken üretim akvaryumlarinin tabanina kum konulmaz. Yumurtlama zemini olarak genellikle diskuslar için özel yapilmis, yaklasik 25cm uzunlugunda konik saksilar akvaryum tabanina dikine yerlestirilip silikonla tutturulur.
Çift yumurtlama zeminini seçip agizlari ve karinlariyla sürtünerek temizledikten sonra disi dik yüzeyde asagidan yukari dogru yumurtalaraini siralamaya baslar. Bir sira bittikten sonra erkek de yumurtalarin üstünden geçerek spermlerini birakir. Yumurtlama devresinde filtreyi durdurarak su akintisini engellemek yumurtalarin basariyla döllenme sansini yükseltecektir. Bir-iki saat süren yumurtlama isleminin sonucunda disinin büyüklügüne bagli olarak 150 ile 500 arasinda degisen sayilarda yumurta birakilmis olur.
Yumurtlama bittikten sonra çiftler sirayla yumurtalarinin basina geçerek onlari yüzgeçleriyle havalandirirlar. Ortalama 60 saat (2,5 gün) sonra yumurtalar açilir. Henüz serbest yüzemeyen yavrular biribirlerine yapisik öbekler halinde dururlar. Ebeveynleri bu öbeklerin yerlerini ara sira degistirirler. Yavrular yumurtadam çiktiktan 50-60 saat sonra da serbest yüzmeye baslarlar. Bu devrede anne babalarinin deri mukozasiyla beslenmeye baslarlar. Yavrularin bir ebeveynin derisini bitirdikten sonra toplu olarak ötekine geçmelerini izlemek son derece ilginçtir. Serbest yüzmeye basladiktan sonraki ilk haftada bu "diskus sütü" yavrular için ideal besindir. Bu "diskus sütü", derinin üreme hormonlarinca büyümesi hizlanan epidermis dokusunun yaninda deride yerlesmis bakterileri de içerir. Yavrularini besleyen diskuslari kesinlikle ürkütmemek gerekir. Strese kapilan diskuslar hormon dengelerinin bozulmasi sonucu gerekli diskus sütünü üretemezler.
Serbestyüzmeye basladiktan 4-5 gün sonra yavrular yumutadan yeni çikmis tatli su karidesi (artemia) larvalariyla beslenebilirler. Bir süre sonra süzgeçten geçirilmis ince su piresi de verilebilir ama artemiaya daha bir süre devam edilmelidir. Küçük diskuslar 3-4 hafta sonra yaklasik 2,5cm büyüklüge ulasirlar ve artik anne babalarindan ayrilip bir yetistirme akvaryumuna alinabilirler. Yavrularin saglikli gelisebilmeleri için günde en az 4 kez çok yönlü yemleme ve düzenli su degisimleriyle (örnegin günde %10) akvaryumlarinin sürekli temiz tutulmasi sarttir. Yetistirme akvaryumunun suyunun çok yumusak ve asitik olmasi sart degildir; önemli olan temiz ve nitrit/nitrat gibi zehirli azot bilesiklerinden arinmis olmasidir.
Yasama ortami: Güney Amerika'daki Amazon nehir sisteminin daha çok asitli kahverengi sulari; RioTrombetas'la Rio Negro arasinda kalan bölge. Çogunlukla erimis minerallerce fakir ve asitli tipik kahverengi su ortamlarinda yasarlar. Bu ortamlarda pH 5,0 - 6,5 arasi, toplam sertlik GH ve bikarbonat sertligi KH ise herzaman için 1°nin altindadir. Daha çok akintinin az oldugu, aralarinda saklanabilecekleri kütük, dal ve köklerin bol bulundugu nehir kollarini tercih ederler. Teritoryal olduklari üreme zamanlari disinda çiftler halinde degil, nüfusu 50 bireye varabilen gruplar halinde dolasirlar.
Sinonim:
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder